1. Hỏi: Quy chế tuyển sinh 2017 vừa được Bộ GD&ĐT ban hành có những điểm gì mới so với năm trước?
Trả lời: Điểm mới đáng lưu ý đầu tiên đối với thí sinh trong xét tuyển đợt 1 là sẽ được đăng ký xét tuyển cùng với thời gian đăng ký dự thi; không bị giới hạn số lượng nguyện vọng, số trường khi đăng ký xét tuyển; các nguyện vọng của thí sinh được sắp theo thứ tự ưu tiên. Đặc biệt, sau khi có kết quả thi THPT, thí sinh được điều chỉnh nguyện vọng đăng ký xét tuyển trong thời hạn quy định và được xét trúng tuyển vào 1 nguyện vọng ưu tiên cao nhất có thể trong danh sách các nguyện vọng đã đăng ký. Trong các đợt xét tuyển bổ sung, thí sinh thực hiện đăng ký xét tuyển theo quy định của trường. Đối với các trường, điểm mới quan trọng nhất là có thể thực hiện nhiều đợt tuyển sinh trong năm. Một trong những yêu cầu đối với các nhà trường là phải xây dựng đề án tuyển sinh, trong đó, phải công khai các thông tin của nhà trường về điều kiện đảm bảo chất lượng: cơ sở vật chất (phòng học, phòng thực hành/thí nghiệm và các trang thiết bị chính yếu, học liệu); giảng viên, quy mô đào tạo… Bộ GD&ĐT tiếp tục tạo điểu kiện để các trường được tự nguyện phối hợp thành nhóm trường để thực hiện xét tuyển. Đồng thời, được khai thác thông tin (của trường/nhóm trường mình và của các trường/nhóm trường khác có liên quan) trên Cổng thông tin tuyển sinh của Bộ GD&ĐT để dự kiến điểm trúng tuyển, dự kiến danh sách thí sinh trúng tuyển vào trường/nhóm trường. Để giảm lượng thí sinh ảo, các trường sẽ được nhập lên Cổng thông tin tuyển sinh của Bộ GD&ĐT danh sách thí sinh trúng tuyển dự kiến để hệ thống tự động loại bỏ những nguyện vọng thấp của thí sinh (nếu được nhiều trường dự kiến trúng tuyển) để giữ lại nguyện vọng cao nhất cho thí sinh. Quy chế cũng nêu rõ, điểm nhận hồ sơ xét tuyển bổ sung không được thấp hơn điểm trúng tuyển đợt 1. Các trường tự chịu trách nhiệm về thực hiện chỉ tiêu tuyển sinh. Năm 2017, Bộ GD&ĐT sẽ xây dựng Cổng thông tin tuyển sinh để hỗ trợ thí sinh và các trường trong công tác tuyển sinh, bao gồm các thông tin về: chỉ đạo điều hành công tác tuyển sinh; cơ sở dữ liệu về kết quả kỳ thi THPT quốc gia; đề án tuyển sinh/ điều kiện tuyển sinh của các trường; hệ thống nhập dữ liệu thống kê nguyện vọng của thí sinh và các thông tin khác cần thiết cho công tác tuyển sinh. Năm 2017 là năm thứ ba kỳ thi THPT quốc gia được tổ chức theo hướng giảm áp lực, giảm tốn kém cho thí sinh, gia đình và xã hội nhưng kết quả vẫn bảo đảm độ tin cậy để xét tốt nghiệp THPT và làm căn cứ cho các đại học, cao đẳng sử dụng trong tuyển sinh. Các kỳ thi năm 2015, 2016 đã được tổ chức thành công, sau mỗi năm có những điều chỉnh, hoàn thiện tốt hơn.Tuy nhiên, với cách thức tổ chức thi như những năm qua, vẫn còn một s�� điểm hạn chế, có thể cải tiến để tốt hơn. Cụ thể là vẫn tồn tại 2 loại cụm thi trong mỗi địa phương; kỳ thi được tổ chức trong 4 ngày với 8 môn thi nên vẫn nặng nề; việc tổ chức thi 8 môn với 4 môn theo hình thức tự luận tạo điều kiện để học sinh học tủ, học lệch… Để từng bước khắc phục các hạn chế trên, kỳ thi THPT quốc gia năm 2017 mỗi tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương tổ chức một cụm thi với các điểm thi được đặt ở các trường hoặc liên trường THPT ở các huyện/thị tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh dự thi. Tham gia coi thi, chấm thi là giáo viên các trường phổ thông và cán bộ, giảng viên các trường đại học, cao đẳng có ngành đào tạo giáo viên. Sự tham gia này để các trường đại học, cao đẳng chia sẻ trách nhiệm, cùng phối hợp với các sở giáo dục và đào tạo chủ trì cụm thi để tổ chức kỳ thi an toàn, nghiêm túc, khách quan Kỳ thi năm 2017 sẽ tổ chức thi 5 bài thi: Toán, Ngữ Văn, Ngoại ngữ, Khoa học tự nhiên (KHTN) và Khoa học Xã hội (KHXH). Môn Ngữ văn thi theo hình thức tự luận, các bài thi khác theo hình thức trắc nghiệm khách quan. Với hình thức thi này sẽ hướng tới học sinh học tập toàn diện, khắc phục dần tình trạng học tủ, học lệch. Kỳ thi được tổ chức trong 2,5 ngày tạo thuận lợi cho thí sinh. Các thông tin cụ thể sẽ có trong văn bản hướng dẫn thực hiện Quy chế thi để các nhà trường, giáo viên biết và thực hiện Quy chế cũng cho phép và khuyến khích học sinh ngoài thi các bài thi bắt buộc (Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ) thì có thể đăng ký thi cả 2 bài thi tự chọn (KHTN và KHXH) để tăng thêm cơ hội xét tuyển vào đại học, cao đẳng và khuyến khích các em học tập toàn diện hơn. Nội dung đề thi nằm trong chương trình lớp 12, với các câu hỏi ở mức độ cơ bản để đáp ứng mục tiêu xét tốt nghiệp THPT và có những câu hỏi nhằm phân hóa kết quả thi của thí sinh, đáp ứng mục tiêu tuyển sinh đại học, cao đẳng. Để đảm bảo độ tin cậy của kết quả thi, mỗi thí sinh trong cùng phòng thi có một mã đề thi chuẩn hóa riêng. Ngoài ra, kỳ thi THPT quốc gia năm 2017 sẽ tiếp tục sử dụng kết quả học tập trong năm lớp 12 với kết quả các bài thi để xét công nhận tốt nghiệp THPT.
2. Hỏi: Việc quy chế tuyển sinh 2017 có những thay đổi so với các năm trước liệu có ảnh hưởng đến khả năng dự liệu cũng như công tác chuẩn bị đăng ký xét tuyển của học sinh và phụ huynh hay không?
Trả lời: Những năm gần đây, cùng với lộ trình đổi mới căn bản toàn diện giáo dục đào tạo theo tinh thần của Nghị quyết 29, vấn đề thi, tuyển sinh cũng cần thay đổi để đáp ứng yêu cầu đổi mới đó. Tuy nhiên, những thay đổi này đều được thực hiện theo nguyên tắc và lộ trình hướng tới sự tự chủ trong tuyển sinh của nhà trường và mở rộng nguyện vọng đăng ký xét tuyển của thí sinh. Nhà trường từ chỗ tự xác định phương thức tuyển sinh (năm 2015, 2016) tiến đến được tuyển sinh nhiều đợt trong năm (2017). Thí sinh từ chỗ được đăng ký xét tuyển 4 nguyện vọng trong một trường (năm 2015), đến chỗ được đăng ký xét tuyển 4 nguyện vọng trong 2 trường (năm 2016) tiến đến được đăng ký không giới hạn số nguyện vọng, số trường (năm 2017). Quy chế tuyển sinh 2017 cũng đã cho thấy tính ổn định trong thời gian tới, với lộ trình, năm 2017, Bộ GD&ĐT vẫn xác định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào đại học để các trường xây dựng phương án xét tuyển. Từ năm 2018 trở đi, các trường phải công khai đầy đủ các thông tin về điều kiện đảm bảo chất lượng đào tạo, về việc làm của sinh viên sau một năm tốt nghiệp và tự xác định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào cho trường mình. Có thể nói, những thay đổi trong Quy chế tuyển sinh không ảnh hưởng đến quá trình chuẩn bị đăng ký xét tuyển đại học của thí sinh, nếu không nói đó là những thay đổi ngày càng tốt hơn cho thí sinh.
3. Hỏi: Vì sao năm 2017 vẫn quy định điểm sàn chứ không bỏ điểm sàn như dự tính ban đầu?
Trả lời: Thực tế ngay từ dự thảo ban đầu đã không bỏ điểm sàn (ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào), Bộ chỉ dự kiến không quy định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào chung mà giao về cho các trường tự quy định cho phù hợp với điều kiện của từng trường và yêu cầu của từng ngành đào tạo. Dự kiến này là có cơ sở, tuy nhiên, xã hội chưa yên tâm về việc để cho các trường tự xác định chất lượng đầu vào. Vì vậy, năm 2017, Bộ yêu cầu tất cả các trường đều phải xây dựng đề án tuyển sinh, trong đó, phải công khai các thông tin của nhà trường về điều kiện đảm bảo chất lượng. Năm 2018 sẽ bổ sung thêm tỷ lệ việc làm của sinh viên sau một năm tốt nghiệp giúp thí sinh có thông tin tham khảo khi đăng ký xét tuyển, xã hội sẽ giám sát việc thực hiện các điều kiện đảm bảo chất lượng của các trường. Trên cơ sở đó, từ năm 2018, các trường sẽ tự xác định ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào.
4. Hỏi: Theo quy chế tuyển sinh năm nay, thí sinh được đăng ký xét tuyển ngay từ lúc đăng ký dự tuyển và các Sở GD&ĐT cũng phải tham gia vào công tác tuyển sinh. Việc này dường như cả thí sinh và các Sở đều chưa quen. Vậy, phương án là gì để tránh những sai sót đáng tiếc?
Trả lời: Việc thí sinh đăng ký xét tuyển đồng thời với đăng ký dự thi đã được thực hiện từ những năm trước (chỉ năm 2015, 2016 thực hiện đăng ký xét tuyển sau). Việc đăng ký xét tuyển trước hay sau khi biết điểm thi đều có những mặt tích cực và hạn chế nhất định nên năm 2017, quy chế quy định cho thí sinh đăng ký xét tuyển đồng thời với đăng ký dự tuyển và cho các em điều chỉnh nguyện vọng sau khi có kết quả thi. Điều này giúp cho thí sinh vừa có thông tin tham khảo về mức đăng ký xét tuyển để cố gắng phấn đấu, vừa có quyền chốt đăng ký xét tuyển sau khi biết điểm thi, nếu cần thiết thì vẫn có cơ hội để điều chỉnh nguyện vọng. Các trường có thông tin về việc đăng ký xét tuyển của thí sinh cũng sẽ xác định phương án tuyển sinh phù hợp… Như vậy, quy định mới vừa có lợi cho thí sinh, vừa tốt cho các trường. Vai trò của Sở GD&ĐT trong công tác tuyển sinh đã được thực hiện trong vài năm gần đây theo hướng ngày càng tham gia sâu hơn. Năm nay, quy chế quy định Sở có quyền và trách nhiệm phối hợp thực hiện các công việc tiếp nhận đăng ký xét tuyển ban đầu của thí sinh, thu lệ phí, nhập dữ liệu đăng ký xét tuyển ban đầu lên Cổng thông tin tuyển sinh của Bộ, tiếp nhận điều chỉnh nguyện vọng đăng ký xét tuyển của thí sinh sau khi có kết quả thi THPT quốc gia và nhập dữ liệu điều chỉnh lên Cổng thông tin tuyển sinh của Bộ. Việc Sở tham gia sâu hơn vào công tác tuyển sinh nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho thí sinh trong việc liên lạc, sửa sai, bổ sung, điều chỉnh đăng ký xét tuyển. Cơ sở dữ liệu về tuyển sinh cũng được các trường và Bộ cập nhật lên phần mềm nhập liệu nên sai sót sẽ được phần mềm báo lỗi.Nếu cần thiết, Bộ sẽ tổ chức tập huấn công tác tuyển sinh.Vì vậy, nhầm lẫn sẽ được giảm thiểu ở mức thấp nhất.
5. Hỏi: Lời khuyên đối với các thí sinh trong việc tham gia đăng ký xét tuyển năm 2017 là gì?
Trả lời: Trước hết, thí sinh cần xác định ngành nghề mà mình yêu thích (có sở trường, có khả năng và mong muốn được làm việc). Sau đó xác định những trường đang đào tạo ngành nghề đó để lựa chọn từ 1 đến 3 trường phù hợp, một trường ở mức cao hơn khả năng có thể đạt được để phấn đấu, một trường ở mức trung bình, bằng với khả năng của thí sinh và một trường ở mức hơi thấp hơn khả năng để đề phòng rủi ro. Thí sinh nên tham khảo điểm trúng tuyển vào ngành của trường trong 2-3 năm gần nhất. Tuy nhiên, việc cần nhất là thí sinh phải tập trung học và luyện tập thật tốt để đạt điểm cao trong kỳ thi THPT quốc gia sắp tới.
6. Hỏi: Năm nay là năm đầu tiên tổ chức các bài thi tổ hợp. Các thí sinh cần lưu ý gì khi đăng ký dự thi và khi làm bài thi tổ hợp KHTN và KHXH?
Trả lời: Bài thi tổ hợp gồm các môn thi thành phần. Bài KHTN gồm Vật lý, Hóa học, Sinh học; Bài KHXH gồm Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công (dân đối với thí sinh học chương trình Giáo dục THPT); tổ hợp các môn Lịch sử, Địa lí (đối với thí sinh học chương trình GDTX cấp THPT). Khi đăng ký dự thi, thí sinh cần đăng ký môn thi tự chọn KHTN hay KHXH dùng để xét tốt nghiệp THPT. Quy chế cho phép các thí sinh thi cả 2 bài thi tự chọn, bài thi nào có kết quả cao hơn sẽ được lấy để xét công nhận tốt nghiệp THPT. Trong mỗi buổi thi bài thi tổ hợp, thí sinh sẽ làm bài thi theo từng môn thành phần với thứ tự xác định. Bài thi KHTN theo trình tự các môn thành phần: Vật lí , Hóa học , Sinh học; Bài thi KHXH theo trình tự các môn thành phần: Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân (đối với thí sinh THPT); Lịch sử, Địa lí (đối với thí sinh học chương trình GDTX). Thí sinh làm các môn thành phần của một bài thi tổ hợp KHTN/KHXH trên cùng một phiếu trả lời trắc nghiệm.Khi dự thi môn thành phần đầu tiên, thí sinh cần lưu ý ghi đủ thông tin trên phiếu trả lời trắc nghiệm, đặc biệt là các thông tin về số báo danh, mã đề thi.Đặc biệt, thí sinh cần lưu ý các môn thi thành phần trong một bài thi tổ hợp phải có cùng một mã đề thi. Do đó, thí sinh cần kiểm tra mã đề thi trước khi làm bài. Thí sinh sẽ phải nộp lại đề thi, giấy nháp khi hết thời gian làm bài đối với môn thi thành phần để sau đó thi môn thành phần tiếp theo (ví dụ thí sinh phải nộp lại đề thi, giấy nháp môn Vật lý trước khi nhận đề thi môn Hóa học; nộp lại đề thi, giấy nháp môn Hóa học trước khi nhận đề thi môn Sinh học). Như vậy, thí sinh không phải nộp lại đề thi, giấy nháp đối với môn thi thành phần cuối cùng.Thí sinh cũng không phải nộp đề thi, giấy nháp đối với các bài thi Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ.
7. Hỏi: Công tác chấm thi được thực hiện như thế nào để đảm bảo công bằng, khách quan?
Trả lời: Quy chế quy định rất rõ quy trình, yêu cầu của công tác chấm thi. Trong đó các bài thi Toán, KHTN, KHXH và Ngoại ngữ thi theo hình thức trắc nghiệm khách quan nên sẽ được chấm bằng máy và phần mềm chuyên dụng với quy trình chặt chẽ, đảm bảo an toàn, tin cậy, khách quan. Bài thi tự luận Ngữ văn được chấm theo 2 vòng độc lập, thực hiện chấm kiểm tra cùng tiến độ với quá trình chấm thi. Quy chế cũng quy định rõ cách xử lý kết quả chấm thi khi có sự chênh lệch giữa hai lần chấm độc lập.Các quy định đều hướng tới đảm bảo chấm thi khách quan, tin cậy.
8. Hỏi: Việc tổ chức các điểm thi như trong quy chế sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh nhưng sẽ đặt ra những khó khăn cho công tác tổ chức coi thi. Bộ GD&ĐT sẽ có những biện pháp gì để khắc phục khó khăn này?
Trả lời: Năm nay, điểm mới trong công tác tổ chức thi là các điểm thi được tổ chức tại các trường hoặc liên trường THPT tại địa phương, thí sinh sẽ không phải đi xa, điều này giúp giảm áp lực và tốn kém cho thí sinh và phụ huynh. Tuy nhiên khó khăn sẽ thuộc về đội ngũ cán bộ, giáo viên, giảng viên tham gia các khâu của kỳ thi, nhất là khâu coi thi. Để khắc phục khó khăn, Bộ GD&ĐT sẽ có các biện pháp về quản lý và kỹ thuật, phối hợp chặt chẽ với các địa phương, các bộ, ngành… để đảm bảo kỳ thi được tổ chức an toàn, tin cậy và khách quan. Trong kỳ thi này sẽ tiếp tục có sự phối hợp cùng tổ chức với vai trò chủ trì của các Sở GD&ĐT và sự phối hợp chặt chẽ của các trường đại học và các trường cao đẳng có đào tạo giáo viên.
9. Hỏi: Thí sinh cần lưu ý những gì khi đăng ký dự thi kỳ thi THPT quốc gia 2017?
Trả lời: Việc đăng ký dự thi nhằm xây dựng cơ sở dữ liệu của kỳ thi. Dữ liệu này được sử dụng để xét tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, cao đẳng. Do vậy các thí sinh cần lưu ý và hiểu rõ Quy chế thi để đăng ký dự thi kịp thời, chính xác. Việc đăng ký dự thi sẽ do các Sở GD&ĐT tổ chức triển khai tại các trường THPT/ Trung tâm Giáo dục thường xuyên và tại các địa điểm khác do Sở quy định. Khi đăng ký dự thi các em cần chú khai báo đầy đủ các thông tin trong Phiếu đăng ký dự thi, trong đó đặc biệt chú ý: Các thông tin cá nhân; Đối tượng dự thi; Đăng ký thi các bài thi/môn thi thành phần (các bài thi bắt buộc và các bài thi tự chọn); Các chế độ ưu tiên (nếu có); Các bài thi sử dụng để xét tốt nghiệp THPT; Các thông tin liên quan khác…
10. Hỏi: Kỳ thi THPT quốc gia 2017 do các Sở GD&ĐT chủ trì. Vậy, vai trò của các trường đại học, cao đẳng trong kỳ thi này như thế nào?
Trả lời: Các Sở GD&ĐT chủ trì cụm thi, các trường đại học, cao đẳng có đào tạo giáo viên sẽ cùng tham gia các khâu tổ chức thi, nhất là ở khâu coi thi, chấm thi (nếu cần). Lãnh đạo các đại học, cao đẳng phối hợp sẽ tham gia thành phần lãnh đạo Hội đồng thi, lãnh đạo Điểm thi… Các cán bộ, giảng viên đại học, cao đẳng cùng tham gia coi thi, giám sát và chấm thi (nếu cần).
11. Hỏi: Với vai trò chủ trì, trong thời gian tới, các Sở GD&ĐT phải làm gì để chuẩn bị tổ chức tốt kỳ thi?
Trả lời: Trong thời gian tới các Sở GD&ĐT cần tập trung chỉ đạo tiếp tục tổ chức dạy học, ôn tập theo nội dung, chương trình theo kế hoạch năm học; tổ chức nghiên cứu kỹ quy chế, có các cách làm phù hợp, hiệu quả để giáo viên và học sinh hiểu rõ quy chế thi và xét tốt nghiệp THPT. Các Sở cũng cần chuẩn bị đội ngũ cán bộ làm công tác thi có kinh nghiệm, trách nhiệm cao, am hiểu quy chế, sử dụng tốt công nghệ thông tin nhất là các phần mềm liên quan đến kỳ thi; chuẩn bị cơ sở vật chất, thiết bị, phòng thi đảm bảo đúng quy định của quy chế thi để tổ chức thi an toàn, thành công; chuẩn bị hạ tầng công nghệ thông tin, các phòng máy tính tại cơ quan Sở và các trường phổ thông để phục vụ các thí sinh đăng ký dự thi. Ngoài ra, cần chủ động lập kế hoạch, tham mưu cho chính quyền địa phương để thành lập các Điểm thi phù hợp và hiệu quả; chủ động làm tốt công tác truyền thông về kỳ thi để giáo viên, học sinh và phụ huynh hiểu, yên tâm, đồng thuận và sẵn sàng chia sẻ, cùng với ngành Giáo dục. 12. Hỏi: Trong quy chế đã nói rõ nội dung đề thi nằm trong chương trình lớp 12, điều này phần nào giúp thí sinh yên tâm học tập và ôn luyện. Tuy nhiên để có thể đạt kết quả tốt nhất trong kỳ thi sắp tới, các thí sinh cần lưu ý những gì? Trả lời: Đề thi THPT quốc gia năm 2017 nằm trong chương trình lớp 12. Đề thi có các câu hỏi ở mức độ cơ bản, phục vụ mục tiêu xét tốt nghiệp THPT và các câu hỏi nhằm phân hóa kết quả thi, phục vụ mục tiêu tuyển sinh đại học, cao đẳng. Các thí sinh cần chú ý học tập, ôn luyện trong chương trình quy định ở lớp 12, không học tủ, học lệch, không học thêm tràn lan. Thí sinh cần tham khảo đề thi minh họa, đề thi thử nghiệm Bộ đã công bố để có định hướng ôn tập đạt kết quả cao.Các em cũng cần hiểu rõ quy chế thi để đăng ký dự thi kịp thời và chính xác, đảm bảo quyền lợi chính đáng của mình, tránh những sai sót đáng tiếc.