Hành trình 40 năm đổi mới – từ vận động chính trị đến nâng cao quyền năng phụ nữ

Phát biểu đề dẫn tại hội thảo, PGS.TS Trần Quang Tiến khẳng định: “40 năm qua là một hành trình đổi mới sâu sắc, không chỉ về mặt tổ chức mà cả về tư duy, cách tiếp cận và phương pháp triển khai hoạt động. Hội LHPN Việt Nam đã và đang chứng minh rằng đây không chỉ là tổ chức đại diện cho giới nữ, mà còn là một lực lượng xã hội có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển bền vững và thực hiện mục tiêu bình đẳng giới của đất nước. Việc tổng kết quá trình này sẽ góp phần tạo nền tảng khoa học, thực tiễn cho việc định hình chiến lược hoạt động Hội trong giai đoạn tiếp theo”. 

Giai đoạn 1986–2025 mang dấu ấn đặc biệt, một thời kỳ chứng kiến sự chuyển mình toàn diện của đất nước và cũng là thời kỳ Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động để phù hợp với bối cảnh mới. Hội thảo đã thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia, cán bộ Hội, nhà nghiên cứu, trong đó có những tham luận sâu sắc đến từ Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Bắc Giang, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và các ý kiến góp ý, phản biện đến từ đại diện Ban Dân vận Trung ương, nguyên lãnh đạo Hội LHPN Việt Nam. PGS.TS Trần Quang Tiến cũng nhấn mạnh rằng đề tài không chỉ đơn thuần là điểm lại quá khứ, mà quan trọng hơn là tìm ra những bài học kinh nghiệm, các mô hình hiệu quả và đặc biệt là xây dựng khuyến nghị chính sách, từ đó tạo ra cơ chế hỗ trợ tốt hơn cho phụ nữ Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và chuyển đổi số.

Điểm nhấn trong hành trình 40 năm là sự chuyển dịch tư duy từ “vận động phụ nữ” sang “trao quyền cho phụ nữ”, coi phụ nữ không phải là đối tượng bị động cần giúp đỡ mà là chủ thể tích cực của quá trình phát triển. Từ chỗ tỷ lệ hộ nghèo do phụ nữ làm chủ chiếm gần 60% vào những năm đầu đổi mới, Hội đã từng bước thay đổi cách tiếp cận, chú trọng đến phát triển kinh tế như một chìa khóa để nâng cao quyền năng và vị thế của phụ nữ trong gia đình và xã hội.

Các mô hình tín dụng, tài chính vi mô, tổ hợp tác, tổ nhóm phụ nữ tiết kiệm được triển khai trên diện rộng, có tính bền vững, đi kèm với nâng cao nhận thức, kỹ năng nghề nghiệp và truyền thông về bình đẳng giới. Đặc biệt, mô hình Quỹ TYM đã minh chứng cho khả năng quản trị tài chính hiệu quả của Hội, đồng thời khẳng định vai trò tiên phong của tổ chức Hội trong hỗ trợ phụ nữ làm chủ kinh tế.

Phát triển toàn diện – nâng tầm vị thế phụ nữ Việt Nam

Nội dung tuyên truyền, vận động cũng có sự thay đổi mạnh mẽ: từ tuyên truyền chung chung sang truyền thông mang tính định hướng, ứng dụng công nghệ thông tin và mạng xã hội. Hội tập trung vào những vấn đề thiết thân với phụ nữ như an toàn giao thông, bình đẳng giới, hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp, bảo vệ môi trường (5 không, 3 sạch), nuôi con khỏe dạy con ngoan… Các hoạt động của Hội đã đi sâu, gắn với nhu cầu thực tiễn của từng nhóm phụ nữ, từng địa phương, từng giai đoạn phát triển.

Một trong những dấu mốc đáng tự hào là việc Hội chủ trì xây dựng và vận động chính sách liên quan đến phụ nữ: từ Luật Bình đẳng giới đến việc bảo vệ quyền lợi phụ nữ trong Luật Bảo hiểm xã hội, Bộ luật Lao động. Hội cũng tích cực tham gia góp ý xây dựng các chính sách lớn như phát triển kinh tế tư nhân – nơi phụ nữ chiếm tỷ lệ cao trong lực lượng lao động và khởi sự kinh doanh.

Theo nguyên Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Thanh Hòa: “Trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, tổ chức Hội cần tiếp tục thể hiện vai trò tiên phong trong công tác tham mưu, đề xuất chính sách; lồng ghép giới trong các chương trình, dự án phát triển kinh tế – xã hội; góp phần thúc đẩy bình đẳng giới thực chất. Sự tiến bộ của phụ nữ chính là sự phát triển bền vững của gia đình và xã hội”.

Các đại biểu tích cực trao đổi, thảo luận tại hội thảo

Gợi mở hướng đi mới trong kỷ nguyên chuyển đổi

Hội thảo cũng đặt ra yêu cầu cần chắt lọc, tổng kết những đột phá trong hoạt động Hội – từ nội dung, phương pháp đến các phong trào thi đua và phẩm chất người phụ nữ Việt Nam trong từng thời kỳ. Việc đánh giá đầy đủ những điểm kế thừa, sáng tạo và thích nghi chính là cơ sở để xây dựng chiến lược hoạt động trong tương lai.

Gợi ý từ các đại biểu cho thấy, cần tập trung nghiên cứu kỹ bài viết của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về phát triển kinh tế tư nhân; thu thập số liệu về phụ nữ làm kinh tế, khởi nghiệp để làm căn cứ đề xuất chính sách cụ thể, góp phần nâng cao quyền năng kinh tế và thúc đẩy bình đẳng giới trên thực tế.

Hội thảo “40 năm đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam: 1986–2025” không chỉ là dịp tổng kết một giai đoạn phát triển, mà còn là nơi gặp gỡ tri thức, kết nối kinh nghiệm và lan tỏa tầm nhìn mới cho tổ chức Hội trong kỷ nguyên số, hội nhập quốc tế và phát triển bền vững. Tổ chức Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam sẽ tiếp tục đổi mới, sáng tạo, nhân văn và hành động vì hạnh phúc của phụ nữ, vì sự tiến bộ của xã hội.